یادداشت پیش رو برای آشنایی با انواع ترازوی آزمایشگاهی تدوین شده است. شناختی اجمالی از ترازوی آزمایشگاهی برای خرید دقیقتر و آگاهانهتر بدون شک لازمهای بدیهی برای متقاضیان آن خواهد بود. ترازوی آزمایشگاهی با داشتن حسگرهای توزین بسیار حساس و دقیق (از یک دهم گرم تا یک صدم میکروگرم)، و به کار گرفتن ابزارهای گوناگون و در شکلها و اندازههای متنوع، برای سنجش هرچه دقیقتر مواد گرمی و بسیار سبک، ابزاری پیشرفته و امروزین برای آزمایشگاهها و واحدهای ترکیب مواد و ساخت دارو به شمار میآید. برای آشنایی با برخی از انواع ترازو آزمایشگاهی با ما همراه باشید.
ابتدا به تعریفی کلی از واژه ترازو میپردازیم که ترازو به چه معناست؟ ریشه کلمه ترازو از واژه فارسی تراز به معنی همسطح بودن است و ترازو به وسیلهای گفته میشود که بر پایه اصل همسطحی کار میکند و نامهای دیگری از قبیل وزن سنج، جرم سنج و میزان هم به آن اطلاق میشود.
ترازوی آزمایشگاهی (Laboratory Scale) یک وسیله توزین بسیار دقیق و ظریف است و همانطور که از نامش پیداست برای استفاده در آزمایشگاهها با شرایط و ویژگیهای خاص طراحی و ساخته میشود. ترازو آزمایشگاهی یک دسته بندی بزرگ است که ترازوهای دقیق و حساس بسیاری را دربر میگیرد. این نوع ترازوها به دو شکل محفظهدار و بدون محفظه در انواع گوناگونی نظیر ترازوی آنالیتیکال (ترازوی تحلیلی)، ترازوی گرمی، ترازوی مایکرو (میکرو ترازو) و ترازوی رطوبت سنج با ظرفیتها و دقتهای توزین بسیار بالا و متنوع در بازار موجود است.
در اینجا به شرح برخی ویژگی های هر یک از انواع ترازوی آزمایشگاهی می پردازیم.
ترازوی آنالیتیکال یا تحلیلی (Analytical Balance): یک نوع ترازوی آزمایشگاهی است که معمولا به صورت محفظه دار برای جلوگیری از اثرات محیطی نظیر الکتریسیته ساکن و باد و جریان عادی هوای مکانهای مسقف ساخته میشود. ترازوی تحلیلی بسیار حساس و دقیق است و در اکثر انواع آن کالیبراسیون یا تنظیم به صورت داخلی و خودکار طراحی شده که با راه اندازی دستگاه بدون نیاز به عملی خاص، کالیبراسیون به صورت خودکار انجام میپذیرد و این جزو امتیازات ترازوی آنالیتیکال محسوب میشود. دقت توزین در ترازوی تحلیلی میتواند تا 0.00001 یا 0.0001 گرم بالا برود. البته بدیهی است که این میزان دقت به میزان ظرفیت ترازو بستگی دارد و نسبت به آن متغیر خواهد بود. تواناییهای دیگری همچون توزین درصدی و آمارگیری و امکان سنجش چگالی یا دانسیته مواد آزمایشگاهی از مواردی است که عموما از عهده یک ترازوی تحلیلی بر میآید.
ترازوی گرمی (Gram Scale): ترازوی گرمی یکی از القاب ترازوی آزمایشگاهی به شمار میآید؛ و کلمه گرم به دقت و حساسیت این نوع از ترازوها اشاره میکند. ترازوی گرمی معمولا بدون محفظه توزین و در اندازههای کوچک ساخته میشود. این نوع ترازوی آزمایشگاهی با توجه به ظرفیت توزین تعیین شده دارای دقت سنجش 0.001 گرم، 0.01 گرم یا 0.1 گرم هستند. عموما ترازو گرمی از بهترین انواع برای ترازوی طلا و ترازوی زعفران به شمار میآید. دقتهای یاد شده برای اندازه گیری وزن جواهرآلات و نقرهجات و مواد غذایی سبک و گرمی مانند زعفران، بسیار مناسب است.
ترازوی مایکرو (Micro Scale): میکرو ترازو یا ترازوی مایکرو از زیرمجموعههای ترازو آزمایشگاهی محسوب میشود. همانطور که از نام این نوع ترازو پیداست، از دقت فوقالعاده بالایی مبنی بر واحد اندازهگیری میکروگرم، برای توزین برخوردار است و در حقیقت باید گفت که دقیقترین ترازوهای جهان، ترازوهای مایکرو هستند. دقت سنجش در ترازوی مایکرو بین 0.1 میکروگرم (معادل 0.0001 میلیگرم یا 0.00000001 گرم) تا 1 میکروگرم (معادل 0.001 میلی گرم یا 0.000001 گرم) و وابسته به ظرفیتهای متنوع، در نوسان است. قابلیتهای توزین فراوانی همراه با میکرو ترازو عرضه میشود که از تحلیل فضای اطراف برای اندازه گیری تا توزین مایعات و جامدات با پیشفرضهای متنوع برای سنجش، و حتی امکان لغزش و لرزش سطح قرارگیری را شامل میشود.
ترازوی تحلیلگر (Analyzer Scale): ترازوی تحلیلگر آزمایشگاهی همان ترازوی آنالیتیکال است؛ منتها با نامی دیگر؛ که علاوه بر عمل توزین، قابلیت آنالیز (تحلیلهایی مبتنی بر ارائه آمار بر مبنای درصد یا نمایش نمودارهای میلهای و موارد مشابه) و محاسبه مواردی چون دانسیته یا چگالی و Dosing را داراست که این ویژگی برای آزمایشگاهها بسیار کاربردی و مفید به حساب میآید. دقت توزین در ترازوی تحلیلگر نیز مانند انواع دیگر ترازوی آزمایشگاهی بستگی به ظرفیت توزین دارد و از 0.00001 گرم تا 0.0001 گرم در تغییر است.
ترازوی رطوبت سنج (Moisture Balance): از آخرین مواردی که در دستهبندی ترازو آزمایشگاهی به آن برمیخوریم، ترازوی رطوبت سنج است. همچنان که از نام این ترازو پیداست برای سنجیدن میزان رطوبت موجود در مواد به کار میرود. از روشهای مرسومی که در این دسته از ترازوها به کار میرود تولید حرارت به وسیله لامپهایی همچون لامپ هالوژن است، تا ماده مورد نظر کاملا خشک شود. از طریق وزن از دست رفته مواد میتوان پی به مقدار رطوبت موجود در ماده برد. انواع ترازوی رطوبت سنج نیز با حساسیتهای بسیار بالا روانه بازار میشود و داشتن محفظه های مخصوص روی سینی، برای گرمادهی از ویژگیهای ظاهری آنان است.
خرید ترازوی آزمایشگاهی
بی شک خرید ترازوی آزمایشگاهی نیاز به حساسیت و توجه زیادی دارد و این به دلیل حساسیت و ظرافت زیاد کار آزمایشگاههاست؛ چرا که در این نوع مشاغل مقدار وزنی در ترکیبات بسیار مهم بوده و هر گونه خطا یا اشتباهی در این زمینه میتواند نتایج فاجعه بار و حتی غیر قابل جبرانی را در پی داشته باشد. بنابراین برای خرید ترازو آزمایشگاهی باید با نهایت توجه و حساسیت و آگاهی اقدام کرد. سایت ترازمایش به عنوان فروشگاهی که اساس کارش را بر مبنای فروش ترازو فروشگاهی گذاشته است، با جمع کردن بهترین نمونههای ترازوهای آزمایشگاهی، همچون ترازو آزمایشگاهی AND و ترازوی آزمایشگاهی Radwag و ترازو آزمایشگاهی کیا و نمونههای نامدار دیگر، شرایط را برای تهیه بهترین نواع ترازوی آزمایشگاهی فراهم کرده است. ترازمایش برای ارائه انواع ترازو آزمایشگاهی از مشاوران متخصص بهره میبرد و به خریداران نیز مشاوره رایگان خواهد داد تا خریدی دقیقتر و مناسبتر، با توجه به نیاز شغلی خود داشته باشند.
قیمت ترازوی آزمایشگاهی
ترازوهای آزمایشگاهی وسیلهای گران قیمت است. و این امر پس از نوسانهای اقتصادی و تاثیر آن بر روی قیمت کالاهای وارداتی، تشدید هم شده است. با این حال قیمت ترازوی آزمایشگاهی در فروشگاه اینترنتی ترازمایش با نرخی پایینتر از فروشگاههای مشابه عرضه میشود که این خود میتواند برای خریداران دلگرمی باشد.